News

Denktank pleit voor kleinschalige aanpak gevangenis Leopoldsburg

Jan Bex


22/10/2014, Het Belang van Limburg

Leopoldsburg - Hoe wordt de nieuwe gevangenis van Leopoldsburg best ingebed in het stedelijk weefsel van Leopoldsburg? Zodat zowel het centrum, de bewoners, gedetineerden en gevangenispersoneel er maximaal baat bij hebben? Daarop geeft vzw Architectuurwijzer vandaag antwoord in denkoefening ‘Atelier Reigersvliet’ in C-Mine.

Download PDF

Vertrekpunt van de studie waren een aantal Belgische gevangenissen die door protest later gerealiseerd werden. “Zoals de gevangenissen van Beveren en Haren”, zegt architect Gideon Boie van KULeuven. “De bouw van de nieuwe gevangenis in Dendermonde is zelfs helemaal stilgevallen door een buurtcomité.”

De Limburgse denktank Architectuurwijzer wil nu positief meedenken met het gevangenisproject in Leopoldsburg. Boie: “Wellicht kunnen we op voorhand veel frustraties voorkomen. Meestal komen de problemen voort uit grootschaligheid. Een gevangenis is in die visie een totaalinstituut waarbinnen alles in het klein aanwezig zou moeten zijn. Die aanpak zorgt voor problemen. Zo ligt het aantal mensen die na een gevangenisstraf weer in de fout gaan in België hoger dan in de omliggende landen.”

“Wij pleiten voor een mix tussen gevangenis en samenleving. Een gevangene wordt zijn vrijheid afgenomen, zegt de wet. Maar in de wet staat niet dat zijn of haar rechten daarmee worden ontnomen. Het probleem met grote gevangenissen is dat op eenieder eenzelfde veiligheidssysteem wordt toegepast. Terwijl niet iedereen een grote crimineel is. Schaalverkleining is voor iedereen beter. Ook voor personeel en gevangenen.”

PRUP in de maak
De vorige federale regering besliste dat er in Leopoldsburg, in het voormalige militaire kwartier Reigersvliet op de plek van de verlaten mess Prins Filip, een federale gevangenis zal komen. Er wordt ook SALK-geld voor vrijgemaakt. Burgemeester Beke gaat ervan uit dat de gevangenis zo’n 8 à 10 hectaren zal beslaan. “Op de denkoefening van Architectuurwijze kan ik geen commentaar geven. Want ik heb ze nog niet gelezen.”

Op 7 oktober is Reigersvliet via een akte overgegaan van Defensie naar de Regie der Gebouwen. Maar het domein is nog veel groter met zijn 57 hectare. Leopoldsburg en de provincie, dat bevoegd is voor de afbakening van kleinstedelijk gebied, willen naast die gevangenis ook groen, een kmo-zone, recreatie en misschien zelfs een woonzone voorzien. Inge Moors, gedeputeerde Ruimtelijke Ordening: “Voor Reigersvliet voorzien we het voorontwerp van het provinciale RUP begin 2015 in de provincieraad.”

➜➜Staten-Generaal Architectuurwijzer in C-Mine vanaf 14.45 uur

“Wellicht kunnen we op voorhand veel frustraties voorkomen. Meestal komen de problemen voort uit grootschaligheid.” Architect Gideon Boie

➜➜Wat stelt Architectuurwijzer nu voor?

Bereikbaarheid
“Interessant aan Reigersvliet is de nabijheid van het centrum. Die nabijheid is interessant voor het personeel, maar ook voor familie van gevangenen. Eén van onze suggesties is om de oude militaire stopplaats aan het spoor ter hoogte van Reigersvliet te heropenen. Of maak van die plek zelfs het nieuwe station van Leopoldsburg. Verder zou de ontsluiting van de nieuwe gevangenis goed zijn voor de hele stadsontwikkeling.” Zo onderzoeken lokale overheid, provincie en Wegen en Verkeer of er op langere termijn een verbindingsweg mogelijk is tussen Beringsesteenweg en Reigersvliet. De voorlopige toegangsweg tot de gevangenis zal gebeuren via de Craenenhoefweg.

Omwonenden 
“Wij stellen voor om in de wooninbreiding- en uitbreidingsgebieden kleine detentiehuizen te voorzien voor gedetineerden aan het eind van hun straf. Zo kunnen ze bewijzen dat ze er klaar voor zijn. De gedetineerde kan dan weer aan de slag en contact krijgen met de gemeenschap.”

Tewerkstelling
“Belangrijk is dat gevangenen ook werk kunnen krijgen buiten de gevangenis. Dat bestaat al. Zoiets kan uiteraard niet voor gedetineerden die een zware beveiliging vereisen. Maar nu is het vaak zo dat werk in de gevangenissen minderwaardig en afstompend is. Terwijl veel gedetineerden meer kunnen. Die arbeidskrachten kunnen dan ingeschreven aan een voordelig tarief. Omgekeerd is het ook zo dat de gevangenis 500 arbeidsplaatsen schept en ook indirect jobs oplevert. ”

Maatschappelijke ondersteuning
“Welke zin heeft het een maandelijks VDAB-trefpunt te organiseren in de gevangenis als Leopoldsburg een eigen VDAB-kantoor heeft? Ons voorstel is om alle maatschappelijke diensten voor de burgers ook op een of andere manier toegankelijk te maken voor de gevangenen.”

Culturele activiteit

“Leopoldsburg heeft geen bioscoop. Waarom zouden Kampenaren bijvoorbeeld niet een film kunnen bekijken in de gevangenis? Omgekeerd kan ook: vlakbij ligt ook het MKOK-museum. Ons voorstel: gedetineerden kunnen wellicht helpen in het onderhoud of ingezet worden in de museumwerking.” Overigens wil de gemeente militaire musea van Leopoldsburg concentreren op een nieuwe locatie. Er wordt gedacht aan Kwartier IJzer.

Groene en open Ruimte
“Onze visie: een gevangenis met kleinschalige entiteiten past beter in de omgeving dan een mastodont.”

Tags: Detention

Categories: Urban planning

Type: News

Share: