05/03/2018 - article
Architectuur in naam van de vader
Projects
|
Show all
News
|
Show all
22/12/2017
Uplace of Shopping K? Nee, bedankt
Artikel over de architectuur van een vals dilemma rond winkelcentra
18/12/2017
Dood van een dienstverlener
Column over het bouwen als olifant in de kamer van de architectuurcultuur.
06/12/2017
Het belachelijk sublieme in de Vlaamse architectuur
Artikel over humor als het teken van kritische afstand in de architectuur
17/10/2017
Verslaafd aan architectuur
Een artikel over de betekenis van de Biertempel discussie voor de architectuurcultuur in België
05/10/2017
Wafels, bier en architectuur
Een artikel naar aanleiding van de herbestemming van de Beurs in Brussel tot biertempel naar ontwerp van Robbrecht & Daem Architecten.
03/08/2017
Zorg dragen voor architectuur
Artikel over gebruik en postproductie in de architectuur naar aanleiding van het Jozef Plein in PC Cartias (Melle).
18/03/2017
Sprak er iemand over healing environment ?
Lees hier over de bijdrage van Charles Jencks en de postmoderne architectuur aan de ontmanteling van de kliniek.
22/02/2017
Pic Nic Architectuur
Een retroactief manifest voor Pic Nic the Streets als bijdrage aan de architectuurcultuur in België. > Version Française > English Version
13/02/2017
Wraak op de commons
Een artikel over het nakende einde voor Agrocité en de toekomst voor architectuur onder zelfbeheer.
03/02/2017
Architectuur van de schaamteplek
Wie grip wil krijgen op de problemen van in psychiatrische ziekenhuizen, begint bij het ontwerp van de isolatiekamer.
22/12/2016
Van Utopia naar Wuustwezel
Er zijn weinig termen die zo’n beladen betekenis hebben in de architectuurgeschiedenis als utopie. Version Français
21/12/2016
Relational Architecture
Read about the production proces of the Kanunnik Petrus Jozef Triest Square in the Psychiatric Centre Caritas, Melle. Article in Dutch / English / French
12/12/2016
Hoeveel samenwerking kan architectuur verdragen?
Artikel over de tentoonstelling 'Ensembles. Architectuur en Ambachtschap' in deSingel en Vlaams Architectuurinstituut.
15/10/2016
Bouwstenen voor het psychiatrisch centrum van de toekomst
Lees meer over de visieontwikkeling rond het psychiatrisch centrum van de toekomst gepubliceerd in Psyche.
03/10/2016
Eco-politiek in Brussel: Bas Smets en de Brussels Urban Landscape Biennial
Artikel over het nut en nadeel van landschapsarchitectuur als instrument voor regionale ontwikkeling in Brussel.
28/09/2016
Architectuur vol van verlangen
Artikel naar aanleiding van de opening van het Kanunnik Petrus Jozef Triest Plein in Melle.
26/09/2016
(Re)Politicize!
Proud to present the A+261 issue on architecture and politics - Dutch and French edition.
21/09/2016
Architectuur met schaduw
De 20ste eeuw baarde vele duivelspacten tussen architectuur en politiek. Opvallend genoeg wordt de architectuur van het Italiaanse fascisme tot op vandaag geprezen omwille van haar abstracte vormentaal. Dergelijke rehabilitatie is de architectuur van het Derde Rijk nooit te beurt gevallen. België heeft zo zijn eigen kleine trauma in de relatie met de politiek.
07/06/2016
Vakmannen aan het front
Een recensie over de bijdrage van Bravoure in de Architectuurbiennale van Venetie.
04/06/2016
Toiletemmers in Werelderfgoed
Er is iets curieus met de inrichting van de gevangenis van Merksplas, waar enkele weken geleden een opstand uitbrak. De geschiedenis van de site reflecteert een utopisch beeld van de gevangenis van de toekomst, de manier waarop omgegaan wordt met die geschiedenis symboliseert dan weer de gemiste kansen.
04/12/2015
FPC Gent: geen markt, geen gevangenis
De opening van het Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent zorgt na één jaar werking voor een grote opluchting - zelfs bij voormalige critici. De juiste vraag is niet of aanvankelijke bezorgheid terecht was, maar wel of de opluchting niet een beetje voorbarig is?
28/10/2015
Het penitentiair verdriet van België
In de bouw van het gevangenisdorp Haren vormen de lokale en regionale overheid samen front met de actiegroepen tegen de federale overheid - of toch niet? Hoe kunnen we de knoop tussen activisme en politiek ontwarren?
23/10/2015
Een psychiatrisch centrum bouwen we samen
Ook architectuur heeft zijn plaats op de Vlaamse Hersteldagen. Doe mee op 18 november in de Vooruit.
01/09/2015
Eindelijk een kennisplatform voor humane gevangenisarchitectuur
De website www.prisongear.be presenteert het onderzoek naar een humane gevangenisarchitectuur.
07/04/2015
Ontmanteling van de psychiatrische kliniek
Lees de gevalstudies over zorgarchitectuur in Vlaanderen gepubliceerd in Psyche
22/10/2014
Een sterke leefomgeving begint met ruimteregie
Wat deelt een onafgewerkte verkeersinfrastructuur in Godsheide, een vervallen vierkantshoeve in Grote Spouwen, een gesloten mijnkatedraal in de Eisdense Tuiwijk en een geplande gevangenis op Domein Riegersvliet?
21/08/2014
Wie is er bang van het Bouwmeestercollege?
Iedereen lijkt het roerend eens dat de Vlaamse architectuur zonder de Bouwmeester overgeleverd is aan de wetten van de markt en de willekeur van het politieke bedrijf. Lees de opinie 'De Bouwmeester en de onheilsprofeten'.
20/12/2013
A humane prison is coming to your neighbourhood
As part of the Conflict & Design Triennial the knowledge platform Prison Gear presents design studies that pave the way for a humane prison in Leopoldsburg, Belgium.
16/12/2013
Een humane gevangenis komt naar je toe
Als onderdeel van de Conflict & Design Triënnale presenteert Prison Gear twee visieontwerpen voor de toekomstige gevangenis op het militaire domein Reigersvliet in Leopoldsburg.
09/10/2013
Limburg City / Stad Limburg
Read the memorandum of the Limburg Europa Workshop / Lees de projectnota van Atelier Limburg Europa
15/09/2013
The dismantling of the psychiatric clinic
Read the case studies on care architecture in Flanders
21/08/2013
Wat is ontwerpend onderzoek?
Drie vragen over ontwerpend onderzoek, drie antwoorden vanuit de Noorderkempen.
10/04/2013
Heeft een gemeenplaats ook een gemene waarde ?
Commentaarstuk bij het Architectuurboek n° 10: Radicale Gemeenplaatsen - Europese architectuur uit Vlaanderen
03/02/2013
Is onzichtbare psychiatrische zorg mogelijk?
Review van de opstart Pilootprojecten Zorg door de Vlaams Bouwmeester
06/11/2012
Limburg heeft ambitie / Limburg has ambition
Presentatie van de Startnota Provinciaal Bouwmeester Limburg / Presentation Initial Memo Limburg Government Architect
12/10/2012
Hoeveel vernieuwing kan de gevangenis verdragen ?
Lees hoe de modernisatie van de gevangenisarchitectuur in handen van Stéphane Beel begon en eindige bij het Ducpétiaux-model.
11/04/2012
Sociaal-realisme of zelfcensuur
Met Jonas Staal schreef BAVO een pleidooi voor een nieuw sociaal-realisme in de kunst. Sociaal-realisme is broodnodig in het tijdperk van de hysterische reproductie.
21/02/2012
Nu ook een schreeuw om architectuur!
Niet occupy-en, maar de gevestigde orde verleiden om in crisistijden te investeren in leuke projecten. Lees hier meer over de Studio for Unsollicited Architecture.
21/11/2011
Waarom kunstenaars niet fascistisch genoeg zijn
Lees het artikel in het decembernummer van Rekto:Verso.
29/08/2011
Artist Participation in South Africa
The international PR campaign to showcase Rotterdam's robust policy on artist participation is now also tapping into the emerging African art markets.
17/06/2011
Denkverbod op liberale kunst
Column over de stellingenoorlog naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen in de cultuursector.
07/06/2011
Maak liberaal kunstbeleid liberaal
Lees BAVO's advies aan staatssecretaris Zijlstra met betrekking tot de noodgedwongen keuzen die de cultuursector in Nederland te wachten staat.
18/03/2011
International promotion campaign of the Office for Artist Participation kicks off
The City of Edinburgh will be the first to host an international promotion event of Rotterdam's innovative cultural policies for enforcing the participation of artists in heightening a city's competitiveness and securing social peace on the local level.
28/02/2011
Culture and Contestation
The essay 'Neo-Liberalism with Dutch Characteristics: The Big Fix-Up of the Netherlands and the Practice of Embedded Cultural Activism' is published in the book volume 'Culture and Contestation in the New Century'.
19/01/2011
Art and Activism
BAVO's essay 'Artists... one more effort to be really political!' is published in the volume 'Art and Activism in the age of Globalisation'.
20/10/2010
Boek verschenen: Too Active To Act
Het boek biedt een kritische analyse van de maatschappelijke betrokkenheid van culturele actoren in Nederland in de afgelopen tien jaar.
Events
|
Show all
01/02/2018
Commoning the Clinic
Read more about the Kanunnik Triest Square (designed by architects De Vylder Vinck Taillieu) in the Caritas psychiatric centre (Melle) and how it results from a participative process with psychiatrists, managers, staff, and patients.
.jpg)
.jpg)
Ongelijke stedelijke ontwikkeling
In het kader van het thema ‘Power’ organiseerde het Berlage Instituut een debat over ‘ongelijke grootstedelijke ontwikkeling’ met Peter Nietzke, Elisabeth Blum en David Harvey. Terwijl Nietzke en Blum een aantal architecturale oplossingen voor het probleem van de ongelijke ontwikkeling bespraken, richtte Harvey zich op de bijdrage van de architectuur aan dit probleem.
Peter Nietzke en Elisabeth Blum, beide architect en auteur van de publicatie FavelaMetropolis, brachten een optimistisch verhaal over Braziliaanse krottenwijken als Copacabana en Favela-Bairro. Ze waren niet zozeer positief over het leven in de krottenwijk zelf – toch het symptoom bij uitstek van ongelijke metropolitaanse ontwikkeling. Hun verhaal ging over de onbaatzuchtige inzet van architecten ter verbetering van het leven in de krottenwijken. Zo is er het officiële programma om Favela-Barrio (Rio de Janeiro) te integreren met omliggende, meer welvarende wijken door op strategische locaties publieke voorzieningen te realiseren waardoor mensen van verschillende afkomst en klasse op quasi natuurlijke wijze met elkaar mengen. Ook de legalisatie van de grondeigendommen in de krottenwijken zien Nietzke en Blum als een positieve stap omdat de krotbewoners nu eindelijk als eigenaar van hun eigendom konden acteren. Ze spraken hierbij met afkeer over de kritiek van Mike Davis op de ‘zelfhulp’ programma’s waarmee globale instituties als de Wereldbank de arme landen zoet houden. Hun bewondering ging uit naar het pleidooi van de econoom Hernando De Soto om via allerlei hulpmiddelen de informele economie in het Zuiden te integreren in de globale economie van het Noorden.
Deze onbekommerde aandacht voor de rol van architecten deed bij antropoloog David Harvey de wenkbrauwen fronzen. Hij raadde aan om, in plaats van de officiële ideologie te volgen, na te gaan welke sociale organisaties er in deze krottenwijken actief zijn. Hoe denken zij over deze nobele programma’s? Het mag dan wel fantastisch klinken dat nu ook krotbewoners eigendom over onroerend goed verwerven, en dat deze bewoners nu ook ‘volwassen’ worden behandeld (zoals Blum het uitdrukte), het verandert echter niets aan de ongelijke ontwikkeling in steden. Eerder integendeel, het belangrijkste gevolg van Margaret Thatchers privatisering van een deel van de sociale woningbouw in Groot-Brittannië in de jaren tachtig, was een nieuwe ronde van landspeculatie en een woonverdringing van zwakke groepen naar onaantrekkelijke woongebieden. Harvey merkte hierbij fijntjes op dat ‘niets meer ongelijk is dan de gelijke behandeling van ongelijken.’
In de stedelijke planning volgen golven van idealisme en marktfatalisme elkaar snel op. De vraag welke steden we willen – en dus ook welke mensen we willen zijn – is enkel te beantwoorden door het overdenken van het belangrijkste probleem van het historische kapitalisme: dat is het ‘capital surplus disposal problem’. De ‘kapitalist’, zo onderwees Harvey, moet om zijn winsten aan het eind van de dag te laten renderen, herinvesteren en méér geld maken. Hiertoe is het belangrijk om toegang te hebben tot gedisciplineerde arbeidskrachten (liefst niet georganiseerd), tot bronnen (desnoods via kolonisatie), tot afzetmarkten (via de creatie van een vraag of het toestaan van leningen) en tot relatieve monopolies (om zo af te rekenen met concurrenten).
De stelling van Harvey was dat niet alleen politiek, maar ook stedenbouw een belangrijke rol heeft gespeeld in het oplossen van deze problemen. Zo waren de grote werken van baron Hausmann (en het ter beschikking stellen van kredieten aan toekomstige woonconsumenten) dé oplossing in het Frankrijk ten tijde van het Tweede Keizerrijk om kapitaal en arbeid aan het werk te zetten. Een gelijkaardig proces trad op in 1942 in de Verenigde Staten. Niet alleen de Tweede Wereldoorlog, maar ook het lanceren van een stedelijk vernieuwingsoffensief (het herschalen van de grote steden en de massale suburbanisatie) bleek een prima mogelijkheid om het land uit de Grote Depressie te verheffen. Tenslotte, blijkt ook vandaag de huidige bouwwoede in China de redding van de Amerikaanse economie, doordat het een prima uitlaatklep vormt voor kapitaal dat vrijkomt uit de Amerikaanse vastgoedmarkt.
Dat alle historische successen van het kapitalisme steevast uitdraaiden op een financiële crisis (in Frankrijk kwam het tot de Parijse Commune, in de VS tot de vrouwen- en burgerrechtenbeweging) toont volgens Harvey de ware aard van de kapitalistische stedelijke ontwikkeling. Het mag dan wel hier of daar een succesje realiseren, het gaat altijd gepaard met een crisis elders. Het neoliberalisme mag deze crisis vandaag dan wel tijdelijk uitstellen (door ervan uit te gaan dat klasse- of ruimtelijke ongelijkheden natuurlijke fenomenen zijn) het toont dat de burgerlijke klasse slechts één oplossing heeft voor haar probleem: ‘it moves it around’. Hiermee gaf Harvey een scherp antwoord aan Nietzke en Blum: als we niet verstaan hoe het kapitaal gegenereerd, gecirculeerd en weggezet wordt… is de stedelijke ontwikkeling – ook van de krottenwijken – gedoemd in deze molen mee te draaien. En, in dat geval kan het dus best voorkomen dat architecten juist in hun beste bedoelingen het systeem van ongelijkheid gewoon in stand houden.
References
The meeting Living outside. Uneven Metropolitan Development took place on May 14 in the Berlage Institute in Rotterdam.
Elisabeth Blum and Peter Nietzke, FavelaMetropolis. Berichte und Projekte aus Rio de Janeiro und Sao Paulo, Birkhäuser 2004
David Harvey, Spaces of Global Capitalism: Towards a Theory of Uneven Geographical Development, Verso 2006
