05/03/2018 - article
Architectuur in naam van de vader
Projects
|
Show all
News
|
Show all
22/12/2017
Uplace of Shopping K? Nee, bedankt
Artikel over de architectuur van een vals dilemma rond winkelcentra
18/12/2017
Dood van een dienstverlener
Column over het bouwen als olifant in de kamer van de architectuurcultuur.
06/12/2017
Het belachelijk sublieme in de Vlaamse architectuur
Artikel over humor als het teken van kritische afstand in de architectuur
17/10/2017
Verslaafd aan architectuur
Een artikel over de betekenis van de Biertempel discussie voor de architectuurcultuur in België
05/10/2017
Wafels, bier en architectuur
Een artikel naar aanleiding van de herbestemming van de Beurs in Brussel tot biertempel naar ontwerp van Robbrecht & Daem Architecten.
03/08/2017
Zorg dragen voor architectuur
Artikel over gebruik en postproductie in de architectuur naar aanleiding van het Jozef Plein in PC Cartias (Melle).
18/03/2017
Sprak er iemand over healing environment ?
Lees hier over de bijdrage van Charles Jencks en de postmoderne architectuur aan de ontmanteling van de kliniek.
22/02/2017
Pic Nic Architectuur
Een retroactief manifest voor Pic Nic the Streets als bijdrage aan de architectuurcultuur in België. > Version Française > English Version
13/02/2017
Wraak op de commons
Een artikel over het nakende einde voor Agrocité en de toekomst voor architectuur onder zelfbeheer.
03/02/2017
Architectuur van de schaamteplek
Wie grip wil krijgen op de problemen van in psychiatrische ziekenhuizen, begint bij het ontwerp van de isolatiekamer.
22/12/2016
Van Utopia naar Wuustwezel
Er zijn weinig termen die zo’n beladen betekenis hebben in de architectuurgeschiedenis als utopie. Version Français
21/12/2016
Relational Architecture
Read about the production proces of the Kanunnik Petrus Jozef Triest Square in the Psychiatric Centre Caritas, Melle. Article in Dutch / English / French
12/12/2016
Hoeveel samenwerking kan architectuur verdragen?
Artikel over de tentoonstelling 'Ensembles. Architectuur en Ambachtschap' in deSingel en Vlaams Architectuurinstituut.
15/10/2016
Bouwstenen voor het psychiatrisch centrum van de toekomst
Lees meer over de visieontwikkeling rond het psychiatrisch centrum van de toekomst gepubliceerd in Psyche.
03/10/2016
Eco-politiek in Brussel: Bas Smets en de Brussels Urban Landscape Biennial
Artikel over het nut en nadeel van landschapsarchitectuur als instrument voor regionale ontwikkeling in Brussel.
28/09/2016
Architectuur vol van verlangen
Artikel naar aanleiding van de opening van het Kanunnik Petrus Jozef Triest Plein in Melle.
26/09/2016
(Re)Politicize!
Proud to present the A+261 issue on architecture and politics - Dutch and French edition.
21/09/2016
Architectuur met schaduw
De 20ste eeuw baarde vele duivelspacten tussen architectuur en politiek. Opvallend genoeg wordt de architectuur van het Italiaanse fascisme tot op vandaag geprezen omwille van haar abstracte vormentaal. Dergelijke rehabilitatie is de architectuur van het Derde Rijk nooit te beurt gevallen. België heeft zo zijn eigen kleine trauma in de relatie met de politiek.
07/06/2016
Vakmannen aan het front
Een recensie over de bijdrage van Bravoure in de Architectuurbiennale van Venetie.
04/06/2016
Toiletemmers in Werelderfgoed
Er is iets curieus met de inrichting van de gevangenis van Merksplas, waar enkele weken geleden een opstand uitbrak. De geschiedenis van de site reflecteert een utopisch beeld van de gevangenis van de toekomst, de manier waarop omgegaan wordt met die geschiedenis symboliseert dan weer de gemiste kansen.
04/12/2015
FPC Gent: geen markt, geen gevangenis
De opening van het Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent zorgt na één jaar werking voor een grote opluchting - zelfs bij voormalige critici. De juiste vraag is niet of aanvankelijke bezorgheid terecht was, maar wel of de opluchting niet een beetje voorbarig is?
28/10/2015
Het penitentiair verdriet van België
In de bouw van het gevangenisdorp Haren vormen de lokale en regionale overheid samen front met de actiegroepen tegen de federale overheid - of toch niet? Hoe kunnen we de knoop tussen activisme en politiek ontwarren?
23/10/2015
Een psychiatrisch centrum bouwen we samen
Ook architectuur heeft zijn plaats op de Vlaamse Hersteldagen. Doe mee op 18 november in de Vooruit.
01/09/2015
Eindelijk een kennisplatform voor humane gevangenisarchitectuur
De website www.prisongear.be presenteert het onderzoek naar een humane gevangenisarchitectuur.
07/04/2015
Ontmanteling van de psychiatrische kliniek
Lees de gevalstudies over zorgarchitectuur in Vlaanderen gepubliceerd in Psyche
22/10/2014
Een sterke leefomgeving begint met ruimteregie
Wat deelt een onafgewerkte verkeersinfrastructuur in Godsheide, een vervallen vierkantshoeve in Grote Spouwen, een gesloten mijnkatedraal in de Eisdense Tuiwijk en een geplande gevangenis op Domein Riegersvliet?
21/08/2014
Wie is er bang van het Bouwmeestercollege?
Iedereen lijkt het roerend eens dat de Vlaamse architectuur zonder de Bouwmeester overgeleverd is aan de wetten van de markt en de willekeur van het politieke bedrijf. Lees de opinie 'De Bouwmeester en de onheilsprofeten'.
20/12/2013
A humane prison is coming to your neighbourhood
As part of the Conflict & Design Triennial the knowledge platform Prison Gear presents design studies that pave the way for a humane prison in Leopoldsburg, Belgium.
16/12/2013
Een humane gevangenis komt naar je toe
Als onderdeel van de Conflict & Design Triënnale presenteert Prison Gear twee visieontwerpen voor de toekomstige gevangenis op het militaire domein Reigersvliet in Leopoldsburg.
09/10/2013
Limburg City / Stad Limburg
Read the memorandum of the Limburg Europa Workshop / Lees de projectnota van Atelier Limburg Europa
15/09/2013
The dismantling of the psychiatric clinic
Read the case studies on care architecture in Flanders
21/08/2013
Wat is ontwerpend onderzoek?
Drie vragen over ontwerpend onderzoek, drie antwoorden vanuit de Noorderkempen.
10/04/2013
Heeft een gemeenplaats ook een gemene waarde ?
Commentaarstuk bij het Architectuurboek n° 10: Radicale Gemeenplaatsen - Europese architectuur uit Vlaanderen
03/02/2013
Is onzichtbare psychiatrische zorg mogelijk?
Review van de opstart Pilootprojecten Zorg door de Vlaams Bouwmeester
06/11/2012
Limburg heeft ambitie / Limburg has ambition
Presentatie van de Startnota Provinciaal Bouwmeester Limburg / Presentation Initial Memo Limburg Government Architect
12/10/2012
Hoeveel vernieuwing kan de gevangenis verdragen ?
Lees hoe de modernisatie van de gevangenisarchitectuur in handen van Stéphane Beel begon en eindige bij het Ducpétiaux-model.
11/04/2012
Sociaal-realisme of zelfcensuur
Met Jonas Staal schreef BAVO een pleidooi voor een nieuw sociaal-realisme in de kunst. Sociaal-realisme is broodnodig in het tijdperk van de hysterische reproductie.
21/02/2012
Nu ook een schreeuw om architectuur!
Niet occupy-en, maar de gevestigde orde verleiden om in crisistijden te investeren in leuke projecten. Lees hier meer over de Studio for Unsollicited Architecture.
21/11/2011
Waarom kunstenaars niet fascistisch genoeg zijn
Lees het artikel in het decembernummer van Rekto:Verso.
29/08/2011
Artist Participation in South Africa
The international PR campaign to showcase Rotterdam's robust policy on artist participation is now also tapping into the emerging African art markets.
17/06/2011
Denkverbod op liberale kunst
Column over de stellingenoorlog naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen in de cultuursector.
07/06/2011
Maak liberaal kunstbeleid liberaal
Lees BAVO's advies aan staatssecretaris Zijlstra met betrekking tot de noodgedwongen keuzen die de cultuursector in Nederland te wachten staat.
18/03/2011
International promotion campaign of the Office for Artist Participation kicks off
The City of Edinburgh will be the first to host an international promotion event of Rotterdam's innovative cultural policies for enforcing the participation of artists in heightening a city's competitiveness and securing social peace on the local level.
28/02/2011
Culture and Contestation
The essay 'Neo-Liberalism with Dutch Characteristics: The Big Fix-Up of the Netherlands and the Practice of Embedded Cultural Activism' is published in the book volume 'Culture and Contestation in the New Century'.
19/01/2011
Art and Activism
BAVO's essay 'Artists... one more effort to be really political!' is published in the volume 'Art and Activism in the age of Globalisation'.
20/10/2010
Boek verschenen: Too Active To Act
Het boek biedt een kritische analyse van de maatschappelijke betrokkenheid van culturele actoren in Nederland in de afgelopen tien jaar.
Events
|
Show all
01/02/2018
Commoning the Clinic
Read more about the Kanunnik Triest Square (designed by architects De Vylder Vinck Taillieu) in the Caritas psychiatric centre (Melle) and how it results from a participative process with psychiatrists, managers, staff, and patients.
.jpg)
.jpg)
Verslaafd aan architectuur
De heisa rond de Biertempel in Brussel brengt een eigenaardige karaktertrek van de architectengemeenschap aan de oppervlakte. De verwerping van alle kritiek toont een houding die eender wat slikt als het maar door goede architecten ontworpen is. De discussie rond de Biertempel (aka Brussels Beer Palace) gaat daarom tegelijk over de staat van onze architectuurcultuur in België.
Het belevingscentrum rond bier naar ontwerp van Robbrecht & Daem architecten is een samenwerking van de Brusselse overheden en de Federatie van Bierbrouwers. Niemand minder dan de architecten zelf voelden zich geroepen om een communicatieoffensief op te zetten als reactie op een petitie tegen het afleveren van een bouwvergunning voor de Biertempel. Ongewoon maar begrijpelijk, een beetje eergevoel siert een goed architect. Hoe dan ook is de promotiecampagne voer op de molen van een tot nog toe ontbrekend debat.
Opmerkelijker is de verdedigingslinie die op sociale media opgetrokken wordt vanuit de verzamelde architectengemeenschap. Zo wordt onder andere beweerd dat de beste vorm van kritiek ligt in de vraag om ambitieverhoging wat betreft het culturele programma (door Vlaams Bouwmeester Leo Van Broeck). Anderen stellen dat het godgeklaagd is om een project af te schieten waarin nota bene de markt, in casu bierbrouwer AB-InBev, de kosten draagt voor een hoogstaande architecturale ingreep en behoud van een monument (Koen Van Synghel). In beide gevallen wordt het project voor goed genomen. Kritiek wordt afgeleid naar toekomstig gebruik of naar een vermeende overwinning op de markt.
Tegen deze achtergrond kom ik tot drie (architecturale) lessen in urgentie.
Ten eerste, als de markt de architectuurcultuur predikt, boer let op je kippen. Architectuurcultuur in België leeft in het geloof dat de markt gebruikt kan worden als vehikel om tot goede architectuurprojecten te komen. De poging tot capaciteitsopbouw onder marktspelers is een goede zaak om voor te vechten, maar het is naïef om te stellen dat de formule een garantie is op succes. Er zijn ongetwijfeld goede voorbeelden te vinden, maar er zijn minstens evenveel gevallen waar het huwelijk met een goede architect niet geslaagd is. Zo is het niet omdat de gevangenis van Beveren door Stéphane Beel ontworpen is, dat het een goede gevangenis is – tot dat inzicht is FOD Justitie ondertussen ook wel gekomen. En wie herinnert zich de lotgevallen van het ontwerp van Laurent Ney én Paul Robbrecht in de zichzelf voortslepende historie van de Lange Wapper?
Ten tweede, architecturale kwaliteit vraagt een goede opdracht, goed ontwerp én goed gebruik – het is een trias die je beter niet uit elkaar haalt. Waarom onszelf geselen met een weinig doordacht programma als kader voor het speelveld van de architect? Is het verdict van de jury met Brusselse Bouwmeester genoeg om tot een geslaagd project te komen? Is de hele werking van de Bouwmeester(s) niet gestoeld op een brede definitie van architectuur waar ook de opdracht onderwerp van is? De boutade van bOb Van Reeth is dat je architectuur beter niet overlaat aan de architect alleen. Een goed architectuurproject heeft nood aan een goede projectdefinitie. Debat is hierbij geen bijkomstigheid, maar essentieel om te komen tot breed maatschappelijk draagvlak. Het veel te late communicatieoffensief opgezet door de architect is symptoom van een totaal gebrek aan inspraak en participatie.
Tenslotte, architectuurcultuur in België bekritiseert alles behalve zichzelf. Architecten schuwen doorgaans de grote thema’s niet – en terecht. Het architectuurproject is een prima schaalniveau om op een tastbare en alledaagse manier te spreken over neoliberale stadsontwikkeling, sociale desintegratie, ecologische roofbouw, enzovoorts. Alle kritische noties worden echter opgeborgen als de sterarchitecten van eigen bodem ten tonele verschijnen – dan zingt de kerk vol lof. Ik wil de architectuurgemeenschap niet omschrijven als een geloofsgemeenschap – daarvoor zijn haar regels veel te non-descript. De Biertempel toont wel hoe architecturale kwaliteit werkt als een geest bedwelmend middel. Als het ontwerp de naam Robbrecht & Daem draagt, dan vergeet de architectuurgemeenschap in België alles. O zalige roes. Ooit gehoord over de gesel van het themapark voor de stad? Junkspace en het leeglopen van de stad als het toneel afgelopen is? Architecten dwepen met Michael Sorkin en Rem Koolhaas, maar bergen de boekjes snel op als het over eigen werk gaat.
Architectuur is te mooi om in een communicatieoffensief meegesleurd te worden. Kritiek op de Biertempel is meer dan ooit op zijn plaats. Het is hoogstens een gezonde terughoudendheid bij het laatste glas. Verzaak niet aan uw verlangen naar architecturale kwaliteit, waarde confraters. In afwachting van een goed project in de Beurs zal ik wel in andere steden mij te goed doen aan mijn dagelijkse dosis Robbrecht & Daem.
References
Gepubliceerd in A-plus
