05/03/2018 - article
Architectuur in naam van de vader
Projects
|
Show all
News
|
Show all
22/12/2017
Uplace of Shopping K? Nee, bedankt
Artikel over de architectuur van een vals dilemma rond winkelcentra
18/12/2017
Dood van een dienstverlener
Column over het bouwen als olifant in de kamer van de architectuurcultuur.
06/12/2017
Het belachelijk sublieme in de Vlaamse architectuur
Artikel over humor als het teken van kritische afstand in de architectuur
17/10/2017
Verslaafd aan architectuur
Een artikel over de betekenis van de Biertempel discussie voor de architectuurcultuur in België
05/10/2017
Wafels, bier en architectuur
Een artikel naar aanleiding van de herbestemming van de Beurs in Brussel tot biertempel naar ontwerp van Robbrecht & Daem Architecten.
03/08/2017
Zorg dragen voor architectuur
Artikel over gebruik en postproductie in de architectuur naar aanleiding van het Jozef Plein in PC Cartias (Melle).
18/03/2017
Sprak er iemand over healing environment ?
Lees hier over de bijdrage van Charles Jencks en de postmoderne architectuur aan de ontmanteling van de kliniek.
22/02/2017
Pic Nic Architectuur
Een retroactief manifest voor Pic Nic the Streets als bijdrage aan de architectuurcultuur in België. > Version Française > English Version
13/02/2017
Wraak op de commons
Een artikel over het nakende einde voor Agrocité en de toekomst voor architectuur onder zelfbeheer.
03/02/2017
Architectuur van de schaamteplek
Wie grip wil krijgen op de problemen van in psychiatrische ziekenhuizen, begint bij het ontwerp van de isolatiekamer.
22/12/2016
Van Utopia naar Wuustwezel
Er zijn weinig termen die zo’n beladen betekenis hebben in de architectuurgeschiedenis als utopie. Version Français
21/12/2016
Relational Architecture
Read about the production proces of the Kanunnik Petrus Jozef Triest Square in the Psychiatric Centre Caritas, Melle. Article in Dutch / English / French
12/12/2016
Hoeveel samenwerking kan architectuur verdragen?
Artikel over de tentoonstelling 'Ensembles. Architectuur en Ambachtschap' in deSingel en Vlaams Architectuurinstituut.
15/10/2016
Bouwstenen voor het psychiatrisch centrum van de toekomst
Lees meer over de visieontwikkeling rond het psychiatrisch centrum van de toekomst gepubliceerd in Psyche.
03/10/2016
Eco-politiek in Brussel: Bas Smets en de Brussels Urban Landscape Biennial
Artikel over het nut en nadeel van landschapsarchitectuur als instrument voor regionale ontwikkeling in Brussel.
28/09/2016
Architectuur vol van verlangen
Artikel naar aanleiding van de opening van het Kanunnik Petrus Jozef Triest Plein in Melle.
26/09/2016
(Re)Politicize!
Proud to present the A+261 issue on architecture and politics - Dutch and French edition.
21/09/2016
Architectuur met schaduw
De 20ste eeuw baarde vele duivelspacten tussen architectuur en politiek. Opvallend genoeg wordt de architectuur van het Italiaanse fascisme tot op vandaag geprezen omwille van haar abstracte vormentaal. Dergelijke rehabilitatie is de architectuur van het Derde Rijk nooit te beurt gevallen. België heeft zo zijn eigen kleine trauma in de relatie met de politiek.
07/06/2016
Vakmannen aan het front
Een recensie over de bijdrage van Bravoure in de Architectuurbiennale van Venetie.
04/06/2016
Toiletemmers in Werelderfgoed
Er is iets curieus met de inrichting van de gevangenis van Merksplas, waar enkele weken geleden een opstand uitbrak. De geschiedenis van de site reflecteert een utopisch beeld van de gevangenis van de toekomst, de manier waarop omgegaan wordt met die geschiedenis symboliseert dan weer de gemiste kansen.
04/12/2015
FPC Gent: geen markt, geen gevangenis
De opening van het Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent zorgt na één jaar werking voor een grote opluchting - zelfs bij voormalige critici. De juiste vraag is niet of aanvankelijke bezorgheid terecht was, maar wel of de opluchting niet een beetje voorbarig is?
28/10/2015
Het penitentiair verdriet van België
In de bouw van het gevangenisdorp Haren vormen de lokale en regionale overheid samen front met de actiegroepen tegen de federale overheid - of toch niet? Hoe kunnen we de knoop tussen activisme en politiek ontwarren?
23/10/2015
Een psychiatrisch centrum bouwen we samen
Ook architectuur heeft zijn plaats op de Vlaamse Hersteldagen. Doe mee op 18 november in de Vooruit.
01/09/2015
Eindelijk een kennisplatform voor humane gevangenisarchitectuur
De website www.prisongear.be presenteert het onderzoek naar een humane gevangenisarchitectuur.
07/04/2015
Ontmanteling van de psychiatrische kliniek
Lees de gevalstudies over zorgarchitectuur in Vlaanderen gepubliceerd in Psyche
22/10/2014
Een sterke leefomgeving begint met ruimteregie
Wat deelt een onafgewerkte verkeersinfrastructuur in Godsheide, een vervallen vierkantshoeve in Grote Spouwen, een gesloten mijnkatedraal in de Eisdense Tuiwijk en een geplande gevangenis op Domein Riegersvliet?
21/08/2014
Wie is er bang van het Bouwmeestercollege?
Iedereen lijkt het roerend eens dat de Vlaamse architectuur zonder de Bouwmeester overgeleverd is aan de wetten van de markt en de willekeur van het politieke bedrijf. Lees de opinie 'De Bouwmeester en de onheilsprofeten'.
20/12/2013
A humane prison is coming to your neighbourhood
As part of the Conflict & Design Triennial the knowledge platform Prison Gear presents design studies that pave the way for a humane prison in Leopoldsburg, Belgium.
16/12/2013
Een humane gevangenis komt naar je toe
Als onderdeel van de Conflict & Design Triënnale presenteert Prison Gear twee visieontwerpen voor de toekomstige gevangenis op het militaire domein Reigersvliet in Leopoldsburg.
09/10/2013
Limburg City / Stad Limburg
Read the memorandum of the Limburg Europa Workshop / Lees de projectnota van Atelier Limburg Europa
15/09/2013
The dismantling of the psychiatric clinic
Read the case studies on care architecture in Flanders
21/08/2013
Wat is ontwerpend onderzoek?
Drie vragen over ontwerpend onderzoek, drie antwoorden vanuit de Noorderkempen.
10/04/2013
Heeft een gemeenplaats ook een gemene waarde ?
Commentaarstuk bij het Architectuurboek n° 10: Radicale Gemeenplaatsen - Europese architectuur uit Vlaanderen
03/02/2013
Is onzichtbare psychiatrische zorg mogelijk?
Review van de opstart Pilootprojecten Zorg door de Vlaams Bouwmeester
06/11/2012
Limburg heeft ambitie / Limburg has ambition
Presentatie van de Startnota Provinciaal Bouwmeester Limburg / Presentation Initial Memo Limburg Government Architect
12/10/2012
Hoeveel vernieuwing kan de gevangenis verdragen ?
Lees hoe de modernisatie van de gevangenisarchitectuur in handen van Stéphane Beel begon en eindige bij het Ducpétiaux-model.
11/04/2012
Sociaal-realisme of zelfcensuur
Met Jonas Staal schreef BAVO een pleidooi voor een nieuw sociaal-realisme in de kunst. Sociaal-realisme is broodnodig in het tijdperk van de hysterische reproductie.
21/02/2012
Nu ook een schreeuw om architectuur!
Niet occupy-en, maar de gevestigde orde verleiden om in crisistijden te investeren in leuke projecten. Lees hier meer over de Studio for Unsollicited Architecture.
21/11/2011
Waarom kunstenaars niet fascistisch genoeg zijn
Lees het artikel in het decembernummer van Rekto:Verso.
29/08/2011
Artist Participation in South Africa
The international PR campaign to showcase Rotterdam's robust policy on artist participation is now also tapping into the emerging African art markets.
17/06/2011
Denkverbod op liberale kunst
Column over de stellingenoorlog naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen in de cultuursector.
07/06/2011
Maak liberaal kunstbeleid liberaal
Lees BAVO's advies aan staatssecretaris Zijlstra met betrekking tot de noodgedwongen keuzen die de cultuursector in Nederland te wachten staat.
18/03/2011
International promotion campaign of the Office for Artist Participation kicks off
The City of Edinburgh will be the first to host an international promotion event of Rotterdam's innovative cultural policies for enforcing the participation of artists in heightening a city's competitiveness and securing social peace on the local level.
28/02/2011
Culture and Contestation
The essay 'Neo-Liberalism with Dutch Characteristics: The Big Fix-Up of the Netherlands and the Practice of Embedded Cultural Activism' is published in the book volume 'Culture and Contestation in the New Century'.
19/01/2011
Art and Activism
BAVO's essay 'Artists... one more effort to be really political!' is published in the volume 'Art and Activism in the age of Globalisation'.
20/10/2010
Boek verschenen: Too Active To Act
Het boek biedt een kritische analyse van de maatschappelijke betrokkenheid van culturele actoren in Nederland in de afgelopen tien jaar.
Events
|
Show all
01/02/2018
Commoning the Clinic
Read more about the Kanunnik Triest Square (designed by architects De Vylder Vinck Taillieu) in the Caritas psychiatric centre (Melle) and how it results from a participative process with psychiatrists, managers, staff, and patients.
.jpg)
.jpg)
Forensische zorg in een stedelijke omgeving
Het ontwerp van Hotel Min door TV Mys-Bomans en RAUM Architecten
TV Mys-Bomans en RAUM architecten ontwierp de gedeeltelijke nieuwbouw voor Hotel Min in de Antwerpse Seefhoek.* Het psychiatrisch verzorgingstehuis biedt haar bewoners de kans om gecontroleerd alledaagse woonvaardigheden aan te leren in hart van de levendige volkswijk. Het architecturale en ruimtelijke kader vormt zo een belangrijk medium van forensische zorg vandaag.
De voorgeschiedenis van Hotel Min situeert zich binnen de Bond zonder Naam die naast het Werkhuis Min in 1973 ook een onthaaltehuis startte voor ex-gedetineerden en landlopers. De vzw werd in 2001 omgevormd tot een PVT binnen de structuur van het OPZ Rekem. Hotel Min functioneert vandaag als tussenschakel in een forensisch zorgcircuit dat zich uitstrekt van de gevangenis en de forensische ziekenhuisafdeling tot het beschermd wonen en de forensische thuiszorg. Hotel Min laat patiënten binnen een traject van 6 tot 9 maanden gecontroleerd alledaagse bezigheden op vlak van wonen en werken hervatten. Het doel is om de patiënt te laten opklimmen naar een zelfstandig leven dat door de maatschappij niet langer als storend en gevaarlijk ervaren wordt.
De gedeeltelijke nieuwbouw voorziet in een verzorgingstehuis met een capaciteit van 24 bedden waarvan 1 bed voor onmiddellijke opvang. De doelgroep spitst zich vandaag toe op mannelijke patiënten binnen internering en voorwaardelijke invrijheidstelling. Naast de gebruikelijke zoektocht naar de gepaste medicatie en de identificatie van de delictketen, zullen de patiënten ook essentiële woonvaardigheden aangeleerd krijgen. Het gaat om een divers pakket van administratie, medicatie, taalbeheersing, tewerkstelling, vrije tijdsbesteding, hygiëne, koken, tafeletiquette, enzovoorts. De patiënt krijgt hiertoe een persoonlijke begeleider die permanent de dagindeling en –besteding evalueert en het op gezette tijdstippen rapporteert aan de bevoegde justitiële instanties, de Commissie Bescherming Maatschappij of de Strafuitvoeringsrechtbank.
De ruimtelijke setting te midden van de Seefhoek is essentieel voor de begeleide en gecontroleerde terugkeer in de maatschappij die Hotel Min beoogt. Het stelt de patiënt in staat het re-integratietraject zo dicht mogelijk bij de roots aan te vangen. Bovendien kan het forensisch zorgprogramma aansluiten op andere initiatieven in de buurt, zoals het activiteitencentrum ’t Lokaal of Werkhuizen Min. In deze centra kunnen de bewoners van 9u tot 4u de verplichte arbeid verrichten. Bijkomend voordeel is de grotere opnamecapaciteit van grootstedelijke volksbuurten ten opzichte van residentiële of landelijke omgevingen. De bonte mix van bewoners en stedelijke programma bieden ook heel wat mogelijkheden wat betreft vrije tijdsbesteding. Het maatschappelijke functioneren van de patiënt kan zo door de toekijkende instanties discreet in kaart gebracht worden en waar nodig bijgestuurd.
De inbedding van de forensische zorg werd versterkt door het bouwprogramma te koppelen aan een nieuw onderkomen voor het buurtcentrum De Wijk en hiertoe de aanpalende hoekpanden te slopen. De Wijk ligt vandaag niet langer ingesloten binnen het bouwblok op het Willy Vandersteenplein, maar is nu ook zichtbaar aanwezig op de Lange Scholierstraat. Hoewel beide organisaties autonoom functioneren, is het buurtcentrum voor veel bewoners van Hotel Min de eerste stap in het buurtleven. Deze interactie wordt benadrukt door het grote binnenvenster in de hal op de eerste verdieping die uitkijkt op de foyer van De Wijk.
De omgekeerde hiërarchie tussen het zorgprogramma en het buurtcentrum herhaalt zich in de architecturale vormgeving. De opengewerkte hoek van het complex, met de glasgevel en de uitvergrote letters, functioneren op straatniveau als een opvallend uithangbord dat alle aandacht opeist. Hiernaast kreeg het verzorgingstehuis een sobere, eerder introverte gevel gekenmerkt door de repetitie van raamopeningen, de eenvoudige houten gevelbekleding en het bescheiden inkomportaal – waar zelfs het naambord doelbewust verwijderd werd. Op straatniveau presenteert Hotel Min zich als een anoniem aanhangsel van De Wijk, niet als een gespecialiseerde kliniek in forensische psychiatrie.
De verschijning van Hotel Min als normaal gebouw is niet alleen belangrijk voor de voorbijganger, maar in de eerste plaats voor de patiënt. Hotel Min wil uitdrukkelijk een quasi-normale leefomgeving creëren waarbinnen patiënten zich alledaagse woonactiviteiten kunnen eigen maken. In dit verband benoemt men de patiënt eerder als bewoner of gast. De bewoners worden niet behandeld, maar wel onderworpen aan bepaalde maatregelen die hem in staat stellen zo normaal mogelijk te functioneren. Een klinische atmosfeer zou hierbij niet alleen ongepast zijn, maar ongetwijfeld een averechts effect sorteren. In dit verband wordt het forensisch verzorgingstehuis uitdrukkelijk in de markt gezet als een hotel in tegenstelling tot haar officiële, gecodeerde naam PVT For Min.
Om de gedaanteverwisseling van forensisch verzorgingstehuis tot hotel verder door te voeren werd van het oude gebouw enkel de betonstructuur en liftschacht behouden. Het gebouw uit 1973 was afgeleefd en ook de kamers voldeden niet aan de normgeving. Kamers waren veelal kleiner dan de voorgeschreven 12 m² vloeroppervlakte en slechts voorzien van opklapbedden. De uitbreiding maakt dat in het nieuwe complex de verticale circulatie centraal staat in het hotel, waarvan de derde verdieping functioneert als het kloppende hart. Aan de ene kant van de lift en trap bevinden zich de individuele kamers (8 per verdieping) en enkele facilitaire ruimten (apotheek, badkamer, linnenkamer) in kunstmatig verlichte hotelgangen. Aan de andere kant van de trap bevinden zich de gemeenschappelijke ruimten (eetkamer, keuken, woonkamer, fitness) die zich boven De Wijk bevinden. Overhoekse bandramen bieden de gemeenschappelijke ruimten royaal licht en uitzicht over de buurt.
Een tweede circulatie bestaat met de buitentrap die rond het gebouw cirkelt en de verschillende terrassen met elkaar verbindt tot op het dak. Deze architecturale wandelmogelijkheid doorheen het gebouw sluit aan op de ambitie van de architecten om het gesloten gebouw – in Hotel Min geldt een nachtklok – op zichzelf te laten functioneren als een stukje stedelijk weefsel met interne stegen, trappen en terrassen. De promenade start vanop het terras dat aansluit op woonkamer op de gelijkvloerse verdieping – die dienst doet als publieke ontvangstkamer aangezien in principe iedereen die ooit gast was van Hotel Min welkom blijft. Het sluitstuk vormt het dakterras dat een wijds panorama biedt op de stedelijke omgeving en versierd werd met een opvallend kunstwerk die de gasten van Hotel Min confronteert met de tijdelijkheid van hun verblijf.
References
Artikel gepubliceerd in Psyche, jaargang 23 (3), september 2011, een uitgave van VVGG.
* De ontwerpopdracht aan TV Mys-Bomans en RAUM Architecten gebeurde door bemiddeling van de Open Oproep van de Vlaams Bouwmeester
