18/03/2011 - announcement
International promotion campaign of the Office for Artist Participation kicks off
Projects
|
Show all
News
|
Show all
22/12/2017
Uplace of Shopping K? Nee, bedankt
Artikel over de architectuur van een vals dilemma rond winkelcentra
18/12/2017
Dood van een dienstverlener
Column over het bouwen als olifant in de kamer van de architectuurcultuur.
06/12/2017
Het belachelijk sublieme in de Vlaamse architectuur
Artikel over humor als het teken van kritische afstand in de architectuur
17/10/2017
Verslaafd aan architectuur
Een artikel over de betekenis van de Biertempel discussie voor de architectuurcultuur in België
05/10/2017
Wafels, bier en architectuur
Een artikel naar aanleiding van de herbestemming van de Beurs in Brussel tot biertempel naar ontwerp van Robbrecht & Daem Architecten.
03/08/2017
Zorg dragen voor architectuur
Artikel over gebruik en postproductie in de architectuur naar aanleiding van het Jozef Plein in PC Cartias (Melle).
18/03/2017
Sprak er iemand over healing environment ?
Lees hier over de bijdrage van Charles Jencks en de postmoderne architectuur aan de ontmanteling van de kliniek.
22/02/2017
Pic Nic Architectuur
Een retroactief manifest voor Pic Nic the Streets als bijdrage aan de architectuurcultuur in België. > Version Française > English Version
13/02/2017
Wraak op de commons
Een artikel over het nakende einde voor Agrocité en de toekomst voor architectuur onder zelfbeheer.
03/02/2017
Architectuur van de schaamteplek
Wie grip wil krijgen op de problemen van in psychiatrische ziekenhuizen, begint bij het ontwerp van de isolatiekamer.
22/12/2016
Van Utopia naar Wuustwezel
Er zijn weinig termen die zo’n beladen betekenis hebben in de architectuurgeschiedenis als utopie. Version Français
21/12/2016
Relational Architecture
Read about the production proces of the Kanunnik Petrus Jozef Triest Square in the Psychiatric Centre Caritas, Melle. Article in Dutch / English / French
12/12/2016
Hoeveel samenwerking kan architectuur verdragen?
Artikel over de tentoonstelling 'Ensembles. Architectuur en Ambachtschap' in deSingel en Vlaams Architectuurinstituut.
15/10/2016
Bouwstenen voor het psychiatrisch centrum van de toekomst
Lees meer over de visieontwikkeling rond het psychiatrisch centrum van de toekomst gepubliceerd in Psyche.
03/10/2016
Eco-politiek in Brussel: Bas Smets en de Brussels Urban Landscape Biennial
Artikel over het nut en nadeel van landschapsarchitectuur als instrument voor regionale ontwikkeling in Brussel.
28/09/2016
Architectuur vol van verlangen
Artikel naar aanleiding van de opening van het Kanunnik Petrus Jozef Triest Plein in Melle.
26/09/2016
(Re)Politicize!
Proud to present the A+261 issue on architecture and politics - Dutch and French edition.
21/09/2016
Architectuur met schaduw
De 20ste eeuw baarde vele duivelspacten tussen architectuur en politiek. Opvallend genoeg wordt de architectuur van het Italiaanse fascisme tot op vandaag geprezen omwille van haar abstracte vormentaal. Dergelijke rehabilitatie is de architectuur van het Derde Rijk nooit te beurt gevallen. België heeft zo zijn eigen kleine trauma in de relatie met de politiek.
07/06/2016
Vakmannen aan het front
Een recensie over de bijdrage van Bravoure in de Architectuurbiennale van Venetie.
04/06/2016
Toiletemmers in Werelderfgoed
Er is iets curieus met de inrichting van de gevangenis van Merksplas, waar enkele weken geleden een opstand uitbrak. De geschiedenis van de site reflecteert een utopisch beeld van de gevangenis van de toekomst, de manier waarop omgegaan wordt met die geschiedenis symboliseert dan weer de gemiste kansen.
04/12/2015
FPC Gent: geen markt, geen gevangenis
De opening van het Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent zorgt na één jaar werking voor een grote opluchting - zelfs bij voormalige critici. De juiste vraag is niet of aanvankelijke bezorgheid terecht was, maar wel of de opluchting niet een beetje voorbarig is?
28/10/2015
Het penitentiair verdriet van België
In de bouw van het gevangenisdorp Haren vormen de lokale en regionale overheid samen front met de actiegroepen tegen de federale overheid - of toch niet? Hoe kunnen we de knoop tussen activisme en politiek ontwarren?
23/10/2015
Een psychiatrisch centrum bouwen we samen
Ook architectuur heeft zijn plaats op de Vlaamse Hersteldagen. Doe mee op 18 november in de Vooruit.
01/09/2015
Eindelijk een kennisplatform voor humane gevangenisarchitectuur
De website www.prisongear.be presenteert het onderzoek naar een humane gevangenisarchitectuur.
07/04/2015
Ontmanteling van de psychiatrische kliniek
Lees de gevalstudies over zorgarchitectuur in Vlaanderen gepubliceerd in Psyche
22/10/2014
Een sterke leefomgeving begint met ruimteregie
Wat deelt een onafgewerkte verkeersinfrastructuur in Godsheide, een vervallen vierkantshoeve in Grote Spouwen, een gesloten mijnkatedraal in de Eisdense Tuiwijk en een geplande gevangenis op Domein Riegersvliet?
21/08/2014
Wie is er bang van het Bouwmeestercollege?
Iedereen lijkt het roerend eens dat de Vlaamse architectuur zonder de Bouwmeester overgeleverd is aan de wetten van de markt en de willekeur van het politieke bedrijf. Lees de opinie 'De Bouwmeester en de onheilsprofeten'.
20/12/2013
A humane prison is coming to your neighbourhood
As part of the Conflict & Design Triennial the knowledge platform Prison Gear presents design studies that pave the way for a humane prison in Leopoldsburg, Belgium.
16/12/2013
Een humane gevangenis komt naar je toe
Als onderdeel van de Conflict & Design Triënnale presenteert Prison Gear twee visieontwerpen voor de toekomstige gevangenis op het militaire domein Reigersvliet in Leopoldsburg.
09/10/2013
Limburg City / Stad Limburg
Read the memorandum of the Limburg Europa Workshop / Lees de projectnota van Atelier Limburg Europa
15/09/2013
The dismantling of the psychiatric clinic
Read the case studies on care architecture in Flanders
21/08/2013
Wat is ontwerpend onderzoek?
Drie vragen over ontwerpend onderzoek, drie antwoorden vanuit de Noorderkempen.
10/04/2013
Heeft een gemeenplaats ook een gemene waarde ?
Commentaarstuk bij het Architectuurboek n° 10: Radicale Gemeenplaatsen - Europese architectuur uit Vlaanderen
03/02/2013
Is onzichtbare psychiatrische zorg mogelijk?
Review van de opstart Pilootprojecten Zorg door de Vlaams Bouwmeester
06/11/2012
Limburg heeft ambitie / Limburg has ambition
Presentatie van de Startnota Provinciaal Bouwmeester Limburg / Presentation Initial Memo Limburg Government Architect
12/10/2012
Hoeveel vernieuwing kan de gevangenis verdragen ?
Lees hoe de modernisatie van de gevangenisarchitectuur in handen van Stéphane Beel begon en eindige bij het Ducpétiaux-model.
11/04/2012
Sociaal-realisme of zelfcensuur
Met Jonas Staal schreef BAVO een pleidooi voor een nieuw sociaal-realisme in de kunst. Sociaal-realisme is broodnodig in het tijdperk van de hysterische reproductie.
21/02/2012
Nu ook een schreeuw om architectuur!
Niet occupy-en, maar de gevestigde orde verleiden om in crisistijden te investeren in leuke projecten. Lees hier meer over de Studio for Unsollicited Architecture.
21/11/2011
Waarom kunstenaars niet fascistisch genoeg zijn
Lees het artikel in het decembernummer van Rekto:Verso.
29/08/2011
Artist Participation in South Africa
The international PR campaign to showcase Rotterdam's robust policy on artist participation is now also tapping into the emerging African art markets.
17/06/2011
Denkverbod op liberale kunst
Column over de stellingenoorlog naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen in de cultuursector.
07/06/2011
Maak liberaal kunstbeleid liberaal
Lees BAVO's advies aan staatssecretaris Zijlstra met betrekking tot de noodgedwongen keuzen die de cultuursector in Nederland te wachten staat.
18/03/2011
International promotion campaign of the Office for Artist Participation kicks off
The City of Edinburgh will be the first to host an international promotion event of Rotterdam's innovative cultural policies for enforcing the participation of artists in heightening a city's competitiveness and securing social peace on the local level.
28/02/2011
Culture and Contestation
The essay 'Neo-Liberalism with Dutch Characteristics: The Big Fix-Up of the Netherlands and the Practice of Embedded Cultural Activism' is published in the book volume 'Culture and Contestation in the New Century'.
19/01/2011
Art and Activism
BAVO's essay 'Artists... one more effort to be really political!' is published in the volume 'Art and Activism in the age of Globalisation'.
20/10/2010
Boek verschenen: Too Active To Act
Het boek biedt een kritische analyse van de maatschappelijke betrokkenheid van culturele actoren in Nederland in de afgelopen tien jaar.
Events
|
Show all
01/02/2018
Commoning the Clinic
Read more about the Kanunnik Triest Square (designed by architects De Vylder Vinck Taillieu) in the Caritas psychiatric centre (Melle) and how it results from a participative process with psychiatrists, managers, staff, and patients.
Detentiekamp Euregio Maas-Rijn: Olivier Kramsch over de EMR
project: EUREGIONAL FORUM
date: 24/03/2009
author: BAVO
source: Euregional Forum Newspaper
status: article
In het tweede nummer van De Klokkenluider staat Olivier Kramsch centraal, een stedelijke planner verbonden aan het Nijmegens Centrum voor Grensonderzoek. Kramsch doet al jaren onderzoek naar de manier waarop de Euregio Maas-Rijn wordt weergegeven door kaarten. Hij ontdekte dat deze kaarten allesbehave natuurgetrouwe weergaven zijn van de Euregio. Zij belichamen integendeel steeds een bepaalde politieke visie over de Euregio Maas-Rijn. In die zin zijn zij een machtige vorm van propaganda.
Kaarten liegen
Iedereen kent wel de vele verschillende kaarten van de Euregio Maas-Rijn: van de officiële kaarten van de Stichting Euregio Maas-Rijn tot kaarten voor toeristische of promotionele doeleinden. Als planner en geograaf ben ik gefascineerd door dergelijke kaarten. Ik bestudeerde dan ook al kaarten van talrijke Euregio’s waaronder ook de Euregio Maas-Rijn. Mijn belangrijkste ontdekking op dit vlak was dat de kaarten van Euregio’s op een heel specifieke manier liegen. Niet alleen omdat zij een plaatsvervanger zijn voor de Euregionale realiteit, en in die zin deze realiteit steeds verkeerd of gebrekkig representeren. Ik ontdekte dat kaarten van Euregio’s zo ontworpen zijn om een consensus te genereren over een specifieke opvatting van de Euregio in kwestie. En met dit laatste dompelt een onschuldige kaart ons tot onze nek in de politiek. Kaarten zijn niet alleen een stand-in voor de realiteit, maar bouwen ook een
consensus over toekomstige, politieke doelstellingen.
De politieke agenda van kaarten
Als Euregio-scholar is het mijn belangrijkste taak om deze politieke dimensie van kaarten van de Euregio Maas-Rijn bloot te leggen. Neem bijvoorbeeld de manier waarop deze de beeldentaal van de kaarten van natiestaten nabootsen. De kaarten hebben veelal scherp afgelijnde grenzen tussen een binnen en buiten. Wat buiten de Euregio valt wordt vaak niet eens ingekleurd. Van de andere kant worden de verschillende samenstellende delen van de Euregio in schaduwen van dezelfde kleur gepresenteerd. Dit laatste om een homogeniteit of minimale verschillen te suggereren. Of wat te denken van de buitensporige weergave van topografische of natuurlijke zaken op kaarten van de Euregio Maas-Rijn? Opnieuw is de politieke betekenis hiervan duidelijk. De natuur of topografie stopt niet aan de natiegrenzen. Door deze zaken te accentueren wordt de suggestie gewekt dat de Euregio Maas-Rijn één homogeen gebied is. De grenzen tussen de
verschillende natiestaten van de Euregio’s verdwijnen daarentegen in het niet als kunstmatige barrières van een natuurlijke, landschappelijke eenheid.
En nog een laatste voorbeeld. Iedereen kent vast de metrokaart die werd gemaakt van de Euregio
Maas-Rijn, met alle grensoverschrijdende openbare vervoersverbindingen. De suggestie wordt hiermee gewekt van de Euregio als één, functionele metropolitaans gebied. Dit in schril contrast met de realiteit. Iedereen die al eens via het openbaar vervoer door de Euregio reisde, weet dat dit een frustrerende en tijdrovende ervaring is. Nodig zijn kaarten van de Euregio Maas-Rijn die de verschillen of tegenstrijdigheden in de regio niet gladstrijken, maar juist zichtbaar maken wat verdrongen wordt.
Kaarten als oplossing voor een democratisch tekort
Wat is nu mijn fundamentele probleem met dit soort, schijnbaar onschuldige, cartografische technieken? Het probleem is dat zij worden ingezet om politieke problemen op te lossen. Ik doel dan met name op het legitimiteitprobleem van de Euregio’s, waaronder ook de Euregio Maas-Rijn. Het is voor mij een uitgemaakte zaak dat Euregio’s hetzij een eurocratische creatie zijn, hetzij instrument van het bedrijfsleven. Voor het overige is het onduidelijk wat de bestaansreden is van de Euregio’s. Zij worden in ieder geval niet gedragen door de burgers van de Euregio, wat toch de basis zou moeten zijn in een democratische samenleving.
Euregionale instellingen, zoals de Stichting Euregio Maas-Rijn, lijden zo aan de typische kwaal van de EU: haar democratisch deficit. Welnu, mijn stelling is dat de hierboven beschreven cartografische tactieken dit democratische deficit verdoezelen. De kaarten moeten de Euregio Maas-Rijn neerzetten als een vanzelfsprekende, natuurlijke eenheid. Het probleem is dat elke politieke discussie over het nut en voordeel, of het maatschappelijke, democratische draagvlak van de Euregio hiermee wordt afgesloten. De kaarten functioneren als de materiële legitimatie van het bestaan van de huidige Euregionale instellingen. Deze instellingen die al elk democratische draagvlak missen, worden zo buiten elke discussie gehouden. De Euregionale instellingen worden door de kaarten ‘genaturaliseerd’.
Een alternatieve kaart van de Euregio Maas-Rijn
Wat zou dan een betere kaart zijn van de Euregio Maas-Rijn? Het belangrijkste is dat de verschillen of contradicties in grensgebieden zoals de Euregio niet langer verdoezeld worden door geslepen cartografische technieken. Integendeel, alternatieve kaarten van de Euregio Maas-Rijn zouden juist die aspecten van de Euregionale ruimte moeten weergeven die onzichtbaar
zijn – in de realiteit of op de gebruikelijke kaarten. Dat is per slot van rekening toch de functie van een kaart?! Op die manier dragen kaarten bij aan een beter begrip van de Euregio’s en maakt het een fundamentele politieke discussie erover mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan de
befaamde kaart van de EU met alle detentiecentra waar immigranten worden vastgehouden in afwachting van hun repatriëring. Op die kaart zien we hoe ook de Euregio Maas-Rijn enkele van dergelijke kampen huisvest op haar grondgebied. Wat dergelijke kaart zo interessant maakt is dat zij wijst op een meer betekenisvolle binnengrens van de Euregio Maas-Rijn die op geen andere kaart te ontdekken valt. De detentiecentra markeren immers geen grens tussen twee natie-staten binnen de Euregio. Ze markeren een grenszone tussen ‘Fort Europa’ en de rest van de wereld.
Het is in deze overgangszone dat de vaak onschuldige gedetineerden zich bevinden.
LEERMOMENTEN
+ Beschouw kaarten van de Euregio Maas-Rijn nooit als onschuldige weergaven van de realiteit. Speur steeds naar bepaalde politieke doelstellingen in kaarten van de Euregio Maas-Rijn.
+ Stel je steeds de vraag bij kaarten van de Euregio Maas-Rijn wat niet op de kaart wordt weergeven. Wat is weggelaten of blijft onzichtbaar?
+ Wees je steeds bewust van de achterkant van het utopische discours over het vervagen van de grenzen in de Euregio Maas-Rijn. Deze worden pas mogelijk gemaakt door het oprichten van nieuwe, hardere grenzen binnen en buiten Europa.
References
Olivier Kramsch nam deel aan het Euregionaal Forum in het Centre Céramique in Maastricht op 21 november 2007
Gepubliceerd in De Klokkenluider#2, de gratis informatiekrant over brandende kwesties in de Euregio Maas-Rijn
